ESKUALDEETAKO EDO EREMU URRIKO HIZKUNTZEN EUROPAKO GUTUNA

2024ko urtarrilaren 18an, Iruñako Nafarroako Jauregian, Espainiako Erresumak aurkeztutako seigarren ebaluazio-zikloaren (2017-2021) betetze-mailari buruzko txostena aztertzeko Espainiara etorri den Eskualdeetako edo Eremu Urriko Hizkuntzen Europako Gutunaren adituen batzordearen bilera egin da.

ESKUALDEETAKO EDO EREMU URRIKO HIZKUNTZEN EUROPAKO GUTUNAREN ADITUEN BATZORDEAREN BILERA: IRUÑA 2024/01/18

Eskualdeetako edo Eremu Urriko Hizkuntzen Europako Gutuna Europako Kontseiluak sustatutako tresna bat da, hizkuntza gutxituen normalizazioa bultzatzen duena eta hizkuntza horien eskubideak defendatzen dituena. Espainiako Erresumak 2001ean sinatu zuen Gutunarekiko atxikimendua, eta ordutik hona nahitaezko txostenen bost ebaluazio egin dira, eta orain seigarrena aztertzen ari dira. Ebaluazio bakoitzean adituen batzorde bat etortzen da Espainiako Estatura, ordezkari politikoekin, elkarteekin eta hizkuntza gutxituen garapenean lan egiten duten erakunde ez-publikoekin bilerak egiteko.

Bisita horietan guztietan Aurten Bai Fundazioak parte hartu du Aurreko ebaluazio guztietan Aurten Bai Fundazioak, seigarren honetan bezala, txosten bat egin baitu Espainiako Erresumak Eskualdeetako edo Eremu Urriko Hizkuntzen Europako Gutuneko betebeharrak betetzeari buruz duen iritziari buruz.

Maxime Huot Europako Kontseiluko Gutunaren administratzailea buru izan duen bileran, Aurten Bai Fundazioaren ordezkariak, Mikel Etxebarria presidenteak, argi utzi du Espainiako Estatuak ez dituela Gutuna sinatzean hartutako konpromisoak betetzen. Adierazi duenez, Gobernu Zentralak oraindik ere arazo bat du, Estatuaren errealitate eleaniztuna onartzen ez duelako, eta kontzientziazio-lan handia egin behar du Espainiako herritarren artean, batez ere hizkuntza koofizialik ez duten lurraldeetan, hizkuntza koofizial horiek izateak dakarren kultura-aberastasuna baloratzen jakin dezaten.

Espainiako gizartearen zati handi batek ezin du hizkuntza- eta kultura-aniztasun hori arazo edo kostu ekonomiko onartezin gisa ikusi, kultura-aberastasunaren ordez.

Era berean, Estatuko justizia eta administrazio periferikoan euskararen erabilera betetzeari dagokionez, Gobernu Zentralak egin beharreko hobekuntzak azpimarratu ditu, eta Eusko Jaurlaritzari eskatu dio euskararen presentzia-maila hobetzeko Ertzaintzan eta Osakidetzan. Txosten osoa eta laburpenak Aurten Bai Fundazioaren webgunean daude argitaratuta.